Quần thể đảo ở Vịnh Hạ Long có hai dạng chính là đảo đá vôi và đảo phiến thạch. Các đảo tập trung ở hai vùng chính, là vùng phía Đông Nam của vịnh Bái Tử Long và vùng phía Tây Nam của vịnh Hạ Long. Theo thống kê hiện nay trong 1.969 đảo của vịnh Hạ Long có khoảng 1.921 đảo đá, đa phần trong số đó có độ cao khoảng 200m.
Tuy số lượng đảo trên vịnh Hạ Long rất lớn, nhưng không đảo nào giống đảo , mỗi hòn đảo đều mang một vẻ đẹp riêng biệt. Đứng từ xa du khách sẽ thấy các đảo đá tại đây chồng chất lên nhau tạo thành những địa thế đặc biệt, có chỗ đảo lại xếp dọc ngang xen kẽ nhau, nối nhau đến hàng chục kilomet như một bức tường thành vững chắc.
Những núi đá vôi tại Hạ Long có địa thế rất đặc biệt, tạo thành các hang động với nhiều hình dáng độc đáo.